Δύο νέα σημαντικά πρωτόκολλα συνεργασίας υπεγράφησαν πρόσφατα από το Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας «Αρχιπέλαγος». Με το πρώτο, ξεκινά άμεσα συνεργασία του Ινστιτούτου με το Τμήμα Οικολογίας και Διαχείρισης Φυσικών Πόρων,του ΝορβηγικούΠανεπιστημίου Επιστημών Ζωής. Με το δεύτερο, εδραιώνεται η μακρόχρονη διασύνδεση του «Αρχιπελάγους» με το τμήμα Οικολογίας του Πανεπιστημίου Βουκουρεστίου.
Η συνεργασία με το Νορβηγικό Πανεπιστήμιο επισφραγίζει την αμεσότητα δράσεων και την ανταλλαγή νέων εξειδικεύσεων στην τεχνογνωσία, προς όφελος της έρευνας μα και της προστασίας του Αιγαίου. Ξεκίνησε ήδη, με την πρώτη εφαρμογή στην Ελλάδα μίας καινοτόμου έρευνας για την παρακολούθηση της συμπεριφοράς φωλεάσματος ενός σπάνιου είδους γερακιού – του Μαυροπετρίτη, με τη χρήση συστήματος ειδικών καμερών, οι οποίες ενεργοποιούνται με ανιχνευτή κίνησης. Πρόκειται για ένα σύστημα που δεν παρενοχλεί καθ’ οιονδήποτε τρόπο τα σπάνια αυτά πουλιά κατά τη διαδικασία της αναπαραγωγής τους. Η επεξεργασία και ανάλυση των δεδομένων γίνεται από εξειδικευμένο λογισμικό που έχουν αναπτύξει επιστήμονες του Νορβηγικού Πανεπιστημίου Επιστημών Ζωής.
Η συγκεκριμένη δράση εξελίσσεται στη βραχονησίδα Άνυδρο βόρεια της Πάτμου, που αποτελεί ένα από τα δεκατέσσερα καταφύγια Άγριας Ζωής στην Ελλάδα. Αυτό θεσμοθετήθηκε το 2004 έπειτα από σχετική δράση του Ινστιτούτου Αρχιπέλαγος, σε στενή συνεργασία με την τοπική κοινωνία και αυτοδιοίκηση. Αξιοσημείωτη ήταν η κινητοποίηση κατοίκων, φορέων και της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας, μετά από σχετική εκστρατεία του Ινστιτούτου, για αποτροπή του Πολεμικού Ναυτικού να πραγματοποιήσει εκεί άσκηση βολών, τον Σεπτέμβρη του 2005. Τα 2/3 του παγκόσμιου πληθυσμού του Μαυροπετρίτη αναπαράγονται στις μικρές ακατοίκητες νησίδες του Αιγαίου, οι οποίες δυστυχώς δεν προστατεύονται.
Η προηγμένη τεχνολογικά μέθοδος καταγραφής της συμπεριφοράς του Μαυροπετρίτη, με τη συνεργασία ζωολόγων εξειδικευμένων στην παρακολούθηση της οικολογίας των ζώων αξιοποιείται ένα ακόμα πολύτιμο εργαλείο για την παρακολούθηση, όπως αυτή εφαρμόζεται μέσω της συνεργασίας «Αρχιπελάγους» και του Νορβηγικού Πανεπιστημίου Επιστημών Ζωής. Θα εφαρμοστεί στην παρακολούθηση και άλλων χερσαίων και θαλάσσιων ειδών, προκειμένου να υπάρξει πληρέστερη απεικόνιση της πανίδας του Αιγαίου.
Το μνημόνιο συνεργασίας που υπογράφηκε μεταξύ «Αρχιπελάγους» και Τμήματος Οικολογίας του Πανεπιστημίου Βουκουρεστίου Ρουμανίας, έρχεται να επισφραγίσει μια μακρόχρονη και εποικοδομητική συνεργασία που απέδωσε πλήθος κοινών περιβαλλοντικών ερευνών. Εδραιώνεται πλέον μια στοχευμένη μεταπτυχιακή έρευνα, με τη συμμετοχή φοιτητών και ερευνητών, που αφορά σε πρώτο επίπεδο την Αλυκή της Σάμου και τη διαχείριση του υδροβιότοπου με στόχο την προστασία και βέλτιστη διαχείρισή της.
Οι συμμετέχοντες ερευνητές, έχουν να καταθέσουν την εμπειρία και την τεχνογνωσία τους από μακροχρόνια ερευνητική δράση στο Δέλτα του Δούναβη, αλλά και την αντιμετώπιση κοινών με την Ελλάδα προβλημάτων, όπως οι γραφειοκρατικές διαδικασίες, τα προβλήματα στη διαχείριση των ειδών, η περιορισμένη εφαρμογή των όρων που προβλέπονται στη συνθήκη Νatura και άλλα.
Κύριος γνώμονας της συνεργασίας η ανταλλαγή κοινών πρακτικών διαχείρισης και η βελτίωση της υπάρχουσας κατάστασης, η ανταλλαγή τεχνογνωσίας στο πλαίσιο των δράσεων εφαρμοσμένης περιβαλλοντικής έρευνας και προστασίας καθώς και η διασφάλιση συνθηκών βιωσιμότητας του οικοσυστήματος της Αλυκής και άλλων μικρών υδροβιότοπων του Αιγαίου.
