Την παρέμβαση του βουλευτή Ηρακλείου, κ. Λευτέρη Αυγενάκη στη Βουλή προκάλεσε η ανακοίνωση του Ινστιτούτου Θαλάσσιας Προστασίας, Αρχιπέλαγος σχετικά με το φαύλο κύκλο της πλαστικής ρύπανσης και τις συνέπειες της στη πλούσια βιοποικιλότητα της χώρας μας.
Ο κ. Αυγενάκης, σε κοινοβουλευτική του ερώτηση προς τον υπουργό Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, κ. Γιάννη Μανιάτη, αναφέρεται στην άγνοια που υπάρχει γύρω από την επικινδυνότητα του πλαστικού και τις συνέπειές του στο περιβάλλον. Ταυτόχρονα, τονίζει μεταξύ άλλων, ότι «είναι σημαντικό μέσα από συγκεκριμένες δράσεις να ευαισθητοποιηθούν και να αφυπνιστούν οι τοπικές κοινωνίες, η πολιτεία και οι τοπικές αρχές για την αντιμετώπιση του προβλήματος».
Ακολουθεί αναλυτικά το κείμενο της παρέμβασής του:
«Με τις πρώτες βροχές του φθινοπώρου και τους ανέμους, αμέσως μετά τη λήξη της τουριστικής περιόδου, χιλιάδες τόνοι πλαστικών και άλλων απορριμμάτων που συσσωρεύτηκαν στις άκρες των δρόμων σε ολόκληρη την ελληνική επικράτεια, ακόμη και στις ακτές, σιγά σιγά θα βρεθούν στις ελληνικές θάλασσες. Το αποτέλεσμα αυτό συμβαίνει σε μεγάλο βαθμό εξαιτίας της αδιαφορίας των τοπικών φορέων για την αποκομιδή τους, με αποτέλεσμα να παρουσιάζεται η σημερινή προσβλητική και επικίνδυνη για το περιβάλλον εικόνα σε πολλές περιοχές της Ελλάδας.
Ταυτόχρονα, υπάρχει άγνοια γύρω από την επικινδυνότητα του πλαστικού και τις συνέπειές του στο περιβάλλον. Μέχρι πρόσφατα επικρατούσε η αντίληψη πως απαιτούνται εκατοντάδες χρόνια για τη διάσπαση των πλαστικών, με αποτέλεσμα να επαναπαυόμαστε και να «φορτώνουμε» το βάρος της αντιμετώπισης του προβλήματος στις επόμενες γενιές. Μία προσωρινή αφύπνιση έρχεται λίγο πριν από την καλοκαιρινή περίοδο, οπότε και διεξάγονται δράσεις καθαρισμού των παραλιών, κάτι όμως που θα έπρεπε να είναι αυτονόητο.
Η αλήθεια, όμως, για τον φαύλο κύκλο των πλαστικών είναι τελείως διαφορετική και άκρως ανησυχητική. Πιο συγκεκριμένα, σύγχρονες έρευνες που πραγματοποιούνται όχι μόνο στη χώρα μας αλλά και παγκοσμίως αποδεικνύουν πόσο ανακριβής είναι η άποψη περί αργής και μακροχρόνιας διάσπασης των πλαστικών. Για παράδειγμα, κάποιοι κοινοί τύποι πλαστικού (όπως η σακούλα ή το μπουκάλι νερού) όταν απορριφθούν στο περιβάλλον, με την επίδραση της υπεριώδους ακτινοβολίας, του αλατιού και του κυματισμού, σε διάστημα λίγων μόνο μηνών, διασπώνται σε μικρά κομμάτια και έπειτα καταλήγουν σε μικροσκοπικές ίνες.
Ταυτόχρονα, ένα από τα πιο επικίνδυνα προϊόντα πλαστικού που χρησιμοποιείται ευρέως τα τελευταία χρόνια είναι οι λεγόμενες «βιοδιασπώμενες» σακούλες, όπως αυθαίρετα χαρακτηρίζονται. Η ευρεία χρήση τους αποτελεί σκάνδαλο, καθώς το υλικό τους όχι μόνο δεν βιοδιασπάται και δεν ανακυκλώνεται, αλλά μέσω της προσθήκης χημικού καταλύτη στο υλικό, διασπάται πολύ πιο γρήγορα σε μικρά κομμάτια και έπειτα σε μικροσκοπικά σωματίδια, τα οποία τελικά εισέρχονται στην τροφική αλυσίδα σε μικρότερο χρονικό διάστημα. Οι συνέπειες αυτής της σύγχρονης μορφής ρύπανσης είναι ιδιαίτερα καταστροφικές τόσο για τα φυσικά οικοσυστήματα της χώρας μας και τα προστατευόμενα είδη που ζουν σε αυτά όσο και για τον άνθρωπο.
Όπως αναφέρει το Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας, Αρχιπέλαγος, σε μακροχρόνια και ενδελεχή έρευνα που διενεργεί από το 2009 σε όλη την ελληνική επικράτεια για τη διασπορά μικροπλαστικών, μελετώντας την περιεκτικότητά τους σε παράκτια ιζήματα, ψάρια, ασπόνδυλα, επιφανειακά νερά κ.α, έχει επισημάνει την έκταση του προβλήματος στις ελληνικές θάλασσες με χαρακτηριστικό ότι σε πολλές ακατοίκητες περιοχές του Αιγαίου καταγράφονται συγκεντρώσεις μικροπλαστικών αντίστοιχες με αυτές ακτών της Αττικής.
Δυστυχώς ο φαύλος κύκλος της πλαστικής ρύπανσης, ευθύνεται για πολύ σοβαρές συνέπειες για τη πλούσια βιοποικιλότητα της χώρας μας, αλλά και την ανθρώπινη υγεία. Είναι σημαντικό μέσα από συγκεκριμένες δράσεις να ευαισθητοποιηθούν και να αφυπνιστούν οι τοπικές κοινωνίες, η πολιτεία κα οι τοπικές αρχές για την αντιμετώπιση του προβλήματος.
Συνεπώς, κρίνεται αναγκαία η άμεση λήψη μέτρων, με την πλέον ρεαλιστική λύση είναι η ενημέρωση των πολιτών για την υποχρέωσή μας να διαχειριζόμαστε το πλαστικό ως ένα επικίνδυνο και μη ανακτήσιμο (από την στιγμή που θα διασπαστεί) υλικό, το οποίο πρέπει να καταλήγει με ασφάλεια στην ανακύκλωση και σε καμία περίπτωση να μην παραμένει εκτεθειμένο στο περιβάλλον.
Κατόπιν των ανωτέρω, ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός σε ποιες ενέργειες προτίθεται να προβεί για τον περιορισμό της μόλυνσης απόρριψης πλαστικών στις ελληνικές θάλασσες και εάν έχουν γίνει σχετικές έρευνες για τις συγκεντρώσεις μικροπλαστικών σε ακτές και τρόφιμα και ποια είναι τα πορίσματα ;».
